16 Mart 2012 Cuma

EL BİLEĞİNİ UZUN SÜRE BÜKÜLÜ TUTMAK

ENBÜYÜK RİSK EL BİLEĞİNİ UZUN SÜRE BÜKÜLÜ TUTMAK
 Her 100 kişiden birinde görülen hastalık en çok kadınları etkisi altına alıyor. Buna neden olarak kadınların farklı bir bağ dokusuna sahip olması, hormonal farklılık ve karpal tünelin genişliğinin farklı olması gösteriliyor. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. İbrahim Sun sinir sıkışmalarına neden olan faktörleri şöyle sıralıyor:

-Karpal Tünel Sendromu en sık, bilgisayar-daktilo kullananlar, müzisyenler, marangozlar,  kaya matkabı operatörleri, fabrika işçileri, dikiş işleri ile uğraşanlar, tenis oyuncuları ve hamilelik, romatizma, kronik böbrek yetmezliği, şeker hastalığı, bilek kazası, tümörler ve  enfeksiyon gibi bazı hastalık ve durumlar nedeniyle oluşabiliyor.
-Mouse kullanırken bilekler yine uzun süre masanın kenarında tutulursa sinire doğrudan başı oluşturarak hastalığı tetikleyebiliyor.
- Sık sık el hareketlerini zorlayacak şekilde hareket etmek de hastalığın gelişmesine yol açabiliyor. Örneğin her gün temizlik yapmayı alışkanlık haline getiren ev hanımlarının sık sık temizlik bezini sıkmaları bilekte fazla yük oluşturuyor ve sinir sıkışmasına zemin oluşturacak yapı değişikliklerine neden olabiliyor.
-İlerleyen yaşla birlikte kanalın içinde yer alan yapılarda oluşan kireçlenme veya yağ dokusuna ait çeşitli rahatsızlıklar sinirleri sıkıştırabiliyor.

ELEKTROMİYOGRAFİ İLE MİLİMETRİK TEŞHİS
Teşhis için önce hastanın yakınmaları dinleniyor, ardından bazı testlere ve fizik muayeneye başvuruluyor.  Sinir sıkışmasından şüphelenildiği durumda ise kesin tanı için ultrason veya MR tetkiki yapılıyor ya da doğrudan grafi yöntemine başvuruluyor. Yrd Doç. Dr. İbrahim Sun, günümüzde en sık başvurulan ve en fazla yarar sağlayan yöntemin Elektromiyografi cihazı olduğunu belirterek, “Bu tanı cihazı, sinirin tam olarak nerede sıkıştığını milimetrik ölçülerle gösteriyor. “ diyor.

KARPAL TÜNEL SENDROMU’NDAN KORUNMANIN PÜF NOKTALARI
-
Klavye ve Mouse kullanırken bileklerinizi uzun süre bükülü tutmayın,
- Mouse kullanırken bileğinizi uzun süre basıya neden olacak şekilde masanın kenarında tutmayın, -Dirseğinizi veya ellerinizi yoracak şekilde sık sık ağır yük kaldırmayın. Elinizle çok fazla yük taşımayın.
-Bağ, eklem ve kasları güçlü tutmak için düzenli olarak spor yapın.
-Uzun süre hareketsiz kalmak bazı yapı değişikliklerine neden olarak sinirleri sıkıştırabiliyor. Bu nedenle hareketli bir yaşamı benimseyin.
-Kanalın geçtiği yerde oluşan yağlar, zamanla kireçlenme ile sinirlerde bası oluşturabildiği için ideal kiloda kalmaya özen gösterin.

KTS nedir?Sebepleri nelerdir?


KTS nedir?
Boyun bölgesinden çıkıp kol ve elin sinirlendirilmesini sağlayan üç kol sinirinden biri olan median sinirin ( diğerleri; ulnar sinir serçe parmağı ve yüzük parmağının yarısı, radial sinir el sırtı) el bileğinde dar bir kanalda sıkışmasına karpal tünel sendromu ( KTS) denilir.

Sebepleri nelerdir?

El bölgesindeki tendonlardaki kalınlaşmalar, gebeliğe bağlı su ve tuz tutulması, el bileğinin tekrarlayan hareketleri, iltihaplı romatizmalar, KTS’ nin en önemli sebepleridir. El bölgesindeki iyileşmiş kırıklar, ve tiroid bezinin az çalışması ve amiloidoz KTS’nun diğer sebepleridir. Boyun bölgesindeki fıtık, kireçlenme, eklem iltihapları, KTS ‘a benzer belirtilere yol açabilir.

Belirtileri nelerdir?

Daha çok orta ve ileri yaşlardaki kadınlarda görülür. Elin baş parmağında, işaret parmağında, orta parmakta ve yüzük parmağının yarısında ağrı olur. Ağrı genellikle yanıcıdır, geceleri daha şiddetlidir. Hasta ağrıdan dolayı ellerini sık sık sallar. Tek veya her iki elde görülebilir. Sağ elde daha belirgindir. Daktilo, bilgisayar kullanmak, yazı yazmak, elişi yapmak, gibi fiziksel aktiviteler hastanın ağrısını arttırır. Ağrılar geceleri daha rahatsız edicidir. Eğer sinirdeki zedelenme çok fazla ise şikayetler gün boyu sürer. El ayası ve parmaklarda uyuşma, karıncalanma, ve kuvvet kaybı olabilir. Dikiş dikme, yazı yazma, yerden ince bir şey alma gibi hassas aktivitelerde zorluk çekilebilir.

Hastanın ifadeleri, hekimin yapacağı ayrıntılı muayene teşhise büyük ölçüde yardımcı olur. Boyun bölgesi muayenesi de ihmal edilmemelidir. Kesin teşhis sinir iletim hızları ölçümleri ile yapılır ( EMG ). Hastalığın derecesini belirlemek için de EMG gereklidir.

Tedavi

El bileği tekrarlayan hareketlerden ve zorlanmalardan korunmalıdır. Gece kullanılacak istirahat splintleri şikayetleri azaltmakta ve hastalığın ilerlemesini büyük ölçüde engellemektedir. Vücutta su ve tuz tutulmasını önleyici ilaçlar, ağrı kesiciler, anti-romatizmal pomatlar kullanılabilir. Karpal tünele ince enjektörlerle yapılacak steroid enjeksiyonları semptomları iyileştirebilir.
El ve parmaklarda kuvvetsizlik, belirgin his kusuru, uykuya engel olacak şiddette gece ağrıları varsa cerrahi tedavi yapılmalıdır. Cerrahinin amacı median sinir üzere olan basıncı ortadan kaldırmaktır. Operasyon sonucunda ağrı ve fonksiyon kaybı düzelir. Operasyon lokal anestezi ile yapılabilir